Cuộc nổi dậy Khởi_nghĩa_Shimabara

Khởi đầu

Cờ hiệu của Amakusa Shirō, trong cuộc Khởi nghĩa Shimabara.Tượng Địa Tạng vương Bồ tát, bị chặt đầu bởi các Kitô hữu nổi loạn

Các rōnin bất mãn của khu vực, cũng như nông dân, bắt đầu bí mật gặp nhau và âm mưu một cuộc nổi dậy; cuộc nổi dậy này đã nổ ra vào ngày 17 tháng 12 năm 1637,[2] khi vị quan giữ chức daikan (quan về thuế) địa phương là Hayashi Hyōzaemon bị ám sát. Một cách đồng thời, những người khác cũng nhất tề nổi dậy ở quần đảo Amakusa. Lực lượng quân nổi loạn nhanh chóng gia tăng quy mô bằng cách cưỡng bức tất cả người dân trong các khu vực mà họ đã chiếm được gia nhập cuộc nổi dậy. Một thanh niên 16 tuổi có uy tín, Amakusa Shirō, đã sớm được chọn làm thủ lĩnh của cuộc nổi dậy.[9]

Lực lượng quân nổi loạn đã vây hãm các lâu đài Tomioka và Hondo của gia tộc Terasawa, nhưng ngay trước khi các lâu đài sắp thất thủ, quân từ các phiên lân cận trong vùng Kyūshū đã đến, và buộc họ phải rút lui. Lực lượng quân nổi loạn sau đó vượt qua biển Ariake và nhanh chóng bao vây thành Shimabara của Matsukura Katsuie, nhưng lại bị đẩy lùi. Tại thời điểm này, họ tập hợp tại địa điểm của Thành Hara, nơi từng là thành của gia tộc Arima trước khi họ chuyển đến phiên Nobeoka, nhưng đã bị phá huỷ.[10] Họ xây dựng các hàng rào bằng cách sử dụng gỗ từ những chiếc thuyền họ đã dùng để vượt biển, và được hỗ trợ rất nhiều trong việc chuẩn bị bằng số vũ khí, đạn dược và lương thực mà họ đã cướp từ kho chứa của gia tộc Matsukura.[11]

Cuộc vây hãm thành Hara

Tàu của Hà Lan tại cuộc vây hãm (chi tiết)

Quân liên minh của các phiên địa phương, dưới sự chỉ huy của Mạc phủ Tokugawa với Itakura Shigemasa làm nguyên soái, sau đó bắt đầu cuộc bao vây thành Hara của họ. Kiếm sĩ Miyamoto Musashi có góp mặt trong lực lượng quân bao vây, trong vai trò cố vấn cho Hosokawa Tadatoshi.[12] Sự kiện mà Musashi bị đánh ngã ngựa bởi một hòn đá ném bởi một trong những nông dân là một trong số ít ghi chép có thể kiểm chứng được về việc ông có tham gia vào một chiến dịch.

Quân đội Mạc phủ sau đó yêu cầu viện trợ từ người Hà Lan, những người ban đầu đã cung cấp cho họ thuốc súng, và sau đó là pháo.[13] Nicolaes Couckebacker, Opperhoofd của đại lý Hà Lan tại Hirado, cung cấp thuốc súng và pháo, và khi lực lượng Mạc phủ yêu cầu ông gửi một tàu chiến, ông đã đích thân đi theo tàu de Ryp đến một vị trí ngoài khơi, gần Thành Hara.[13] Các khẩu pháo được gửi trước đó được gắn trong một dãy khẩu đội, và một vụ bắn phá toàn bộ thành bắt đầu, cả từ các khẩu pháo trên bờ cũng như từ 20 khẩu súng của tàu de Ryp.[14] Những khẩu pháo này bắn khoảng 426 viên đạn trong khoảng 15 ngày, mà không có kết quả rõ rệt, và hai lính gác người Hà Lan bị bắn bởi quân nổi loạn.[15] Con tàu rút lui theo yêu cầu của người Nhật, sau những thông điệp khinh thường được gửi bởi quân nổi loạn cho lực lượng quân bao vây:

Có phải không còn những người lính can đảm trong việc chiến đấu với chúng tôi nữa không, và họ có xấu hổ vì đã kêu gọi sự giúp đỡ của người nước ngoài chống lại đội ngũ nhỏ của chúng tôi không?[16]

Nỗ lực cuối cùng và sụp đổ

Trong một nỗ lực chiếm lấy lâu đài, Itakura Shigemasa đã bị giết. Nhiều đội quân Mạc phủ dưới quyền Matsudaira Nobutsuna, người thay thế Itakura, đã sớm đến nơi.[17] Tuy nhiên, lực lượng quân nổi dậy tại Thành Hara đã chống lại cuộc vây hãm trong nhiều tháng và gây thiệt hại nặng nề cho Mạc phủ. Cả hai bên đã có một thời gian khó khăn chiến đấu trong điều kiện mùa đông. Vào ngày 3 tháng 2 năm 1638, một cuộc đột kích nổi dậy đã giết chết 2.000 chiến binh từ phiên Hizen. Tuy nhiên, mặc dù có được chiến thắng nhỏ này, lực lượng quân nổi dậy dần hết thức ăn, đạn dược và các nhu yếu phẩm khác.

Vào tháng 4 năm 1638, đã có hơn 27.000 phiến quân phải đối mặt với khoảng 125.000 binh sĩ Mạc phủ.[18] Trong cơn tuyệt vọng, lực lượng quân nổi dậy đã tấn công quân Mạc phủ vào ngày 4 tháng 4 và buộc phải rút lui. Những người sống sót bị bắt và kẻ phản bội duy nhất đồn đại của pháo đài, Yamada Emosaku, đã tiết lộ rằng pháo đài đã hết thức ăn và thuốc súng.

Vào ngày 12 tháng 4 năm 1638, quân Mạc phủ dưới sự chỉ huy của gia tộc Kuroda của Hizen đã xông vào pháo đài và chiếm được lớp phòng thủ bên ngoài.[15] Lực lượng quân nổi dậy tiếp tục chiếm giữ và gây ra thương vong nặng nề cho đến khi họ rời đi vào ngày 15 tháng 4.[19]

Các lực lượng hiện diện tại Shimabara

Cuộc nổi loạn Shimabara là nỗ lực quân sự lớn đầu tiên kể từ Cuộc bao vây Osaka, nơi Mạc phủ phải giám sát một đội quân liên minh gồm quân đội từ nhiều phiên khác nhau. Nguyên soái đầu tiên, Itakura Shigemasa, có 800 người dưới quyền chỉ huy trực tiếp của mình; người thay thế ông, Matsudaira Nobutsuna, có 1.500 người. Phó chỉ huy Toda Ujikane có 2.500 quân của mình. 2.500 samurai của phiên Shimabara cũng có mặt. Phần lớn quân đội của Mạc phủ được rút ra từ các phiên lân cận của Shimabara. Thành phần lớn nhất, với hơn 35.000 người, đến từ Phiên Saga, và dưới sự chỉ huy của Nabeshima Katsushige. Thứ hai về số lượng là lực lượng của các phiên Kumamoto và Fukuoka; 23.500 người dưới quyền Hosokawa Tadatoshi và 18.000 người dưới quyền Kuroda Tadayuki, tương ứng. Từ phiên Kurume có 8.300 quân dưới quyền Arima Toyouji; từ phiên Yanagawa có 5.500 người dưới quyền Tachibana Muneshige; từ phiên Karatsu, 7.570 dưới quyền Terasawa Katataka; từ Nobeoka, 3.300 dưới quyền Arima Naozumi; từ Kokura, 6.000 người dưới quyền Ogasawara Tadazane và tiền bối Takada Matabei; từ Nakatsu, 2.500 dưới quyền Ogasawara Nagatsugu; từ Bungo-Takada, 1.500 dưới thời Matsudaira Shigenao, và từ Kagoshima, 1.000 người dưới quyền Yamada Arinaga, một thuộc hạ cấp cao của gia tộc Shimazu. Lực lượng duy nhất không tới từ vùng Kyushu, ngoài quân đội riêng của các chỉ huy, là 5.600 người từ phiên Fukuyama, dưới sự chỉ huy của Mizuno Katsunari,[20] Katsutoshi và Katsusada. Ngoài ra còn có một số lượng nhỏ binh sĩ từ các địa điểm khác nhau lên đến 800 người. Tổng cộng, quân đội của Mạc phủ bao gồm hơn 125.800 người. Ngược lại, sức mạnh của các lực lượng nổi loạn không được biết một cách chính xác. Các chiến binh được ước tính có số lượng hơn 14.000 người, những người không tham gia chiến đấu ẩn nấp trong thành trong cuộc bao vây là hơn 13.000. Một nguồn ước tính tổng quy mô của lực lượng nổi loạn ở khoảng giữa 27.000 cho tới 37.000, bằng một phần nhỏ quy mô lực lượng được gửi bởi Mạc phủ.[2]